Διαβάστε ακολούθως την Απόφαση 77/2024 της Ανεξάρτητης Αρχής:
Η Ολομέλεια του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, ύστερα από πρόσκληση της Προέδρου, συνήλθε σε συνεδρίαση στον συνήθη γι’ αυτό τόπο την 28.3.2024 και ώρα 11:00, προκειμένου να συζητήσει επί της κατωτέρω υποθέσεως. Συγκροτήθηκε από τους: Ευτέρπη Κουτζαμάνη-Δρίλια, πρόεδρο και τα μέλη: Σωκράτη Τσιχλιά (με τηλεδιάσκεψη μέσω «epresence.gov.gr»), Δημήτριο Σταυρόπουλο, Ευτύχιο Παλλήκαρη, Πέτρο Τριανταφυλλίδη, Γεώργιο Βλαβιανό και Ιωάννη Μιχελάκη. Απόντες ήταν: ο Ιωάννης Πολίτης, αντιπρόεδρος και το μέλος Σπυρίδωνας Χρυσοφώτης, οι οποίοι είχαν κληθεί νομίμως. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ.
Αντικείμενο της συζήτησης ήταν η ενδεχόμενη παραβίαση της ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας από τον δημόσιο τηλεοπτικό σταθμό με τον διακριτικό τίτλο «ΕΡΤ2», ιδιοκτησίας της εταιρείας με την επωνυμία «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΑ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ Α.Ε.», αναφορικά με διατάξεις περί: α) προστασίας ανηλίκων τηλεθεατών και β) υποβάθμισης ποιοτικής στάθμης προγράμματος, κατά την προβολή της ταινίας με τον τίτλο «Χούμπα-Η αναζήτηση του Μαρσουπιλαμί» που μεταδόθηκε από τον ως άνω σταθμό στις 26.1.2019. Η υπόθεση εξετάζεται ύστερα από την με αριθμό πρωτοκόλλου ΕΣΡ 1170/4.3.2019 καταγγελία πολίτη.
Για τον έλεγχο σχηματίστηκε ο φάκελος με αριθμό 77/4.2.2020, ο οποίος ανατέθηκε στη διοικητική υπάλληλο Αικατερίνη Κοντοπούλου και στην ειδική επιστήμονα - νομικό Ρέα Λαμπροπούλου. Η Διοικητική Υπάλληλος υπέβαλε στο ΕΣΡ την με αριθμό πρωτοκόλλου 258/ΕΣ/20.3.2020 έκθεση καταγραφής των πραγματικών περιστατικών της υπόθεσης. Στην συνέχεια, η Ειδική Επιστήμων υπέβαλε στο ΕΣΡ την με αριθμό πρωτοκόλλου 871/ΕΣ/27.10.2020 νομική της εισήγηση.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης, για λογαριασμό της λειτουργούσης τον σταθμό ως άνω εταιρείας, παρέστη η πληρεξούσια δικηγόρος της Φωτεινή Κουρή. Ερωτηθείσα από την Πρόεδρο, η Δικηγόρος απάντησε ότι γνωρίζει το περιεχόμενο του φακέλου, έλαβε δε τον λόγο και ανέπτυξε τους ισχυρισμούς της. Ζήτησε στη συνέχεια -και η Ολομέλεια δέχτηκε- να της παρασχεθεί προθεσμία για την κατάθεση υπομνήματος έως τις 22.4.2024, ώρα 14.00, και η συζήτηση κηρύχθηκε περαιωμένη.
Ο σταθμός κατέθεσε στη Γραμματεία το με αριθμό πρωτοκόλλου 2004/11.4.2024 υπόμνημα.
Την 29.4.2024 και ώρα 11.00 η Ολομέλεια συνήλθε σε διάσκεψη επί της υποθέσεως, ύστερα από πρόσκληση της Προέδρου. Συγκροτήθηκε από τους: Ευτέρπη Κουτζαμάνη-Δρίλια, πρόεδρο, Ιωάννη Πολίτη, αντιπρόεδρο και τα μέλη: Σωκράτη Τσιχλιά και Δημήτριο Σταυρόπουλο (με τηλεδιάσκεψη μέσω «epresence.gov.gr»), Ευτύχιο Παλλήκαρη, Σπυρίδωνα Χρυσοφώτη, Πέτρο Τριανταφυλλίδη, Γεώργιο Βλαβιανό και Ιωάννη Μιχελάκη. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ.
Η Πρόεδρος ενημέρωσε αναλυτικά για την υπόθεση τον αντιπρόεδρο Ιωάννη Πολίτη και το μέλος της Ολομέλειας Σπυρίδωνα Χρυσοφώτη οι οποίοι δεν μετείχαν στη συνεδρίαση της 28.3.2024 κατά την οποία έλαβε χώρα η ακρόαση της δικηγόρου του τηλεοπτικού σταθμού, αναγιγνώσκοντας την με αριθμό πρωτοκόλλου ΕΣΡ 1170/4.3.2019 καταγγελία πολίτη, την με αριθμό πρωτοκόλλου 871/ΕΣ/27.10.2020 έγγραφη νομική εισήγηση που συνέταξε η ειδική επιστήμονας-νομικός Ρέα Λαμπροπούλου, την με αριθμό πρωτοκόλλου 258/ΕΣ/20.3.2020 έκθεση πραγματικών περιστατικών του τμήματος προγράμματος του ΕΣΡ που συνέταξε η υπάλληλος του ΕΣΡ Αικατερίνη Κοντοπούλου, το με αριθμό πρωτοκόλλου 2004/11.4.2024 υπόμνημα της εγκαλουμένης, το πρακτικό της συζήτησης στην Ολομέλεια και το σύνολο των λοιπών εγγράφων του φακέλου. Παρέστη επίσης και η ανωτέρω εισηγήτρια, η οποία ανέπτυξε το ζήτημα προφορικώς και στη συνέχεια αποχώρησε. Ο αντιπρόεδρος και το μέλος της Ολομέλειας που δεν μετείχαν στην συνεδρίαση της 28.3.2024, δήλωσαν ότι ενημερώθηκαν πλήρως ως προς τα ουσιώδη σημεία της συζήτησης που έγινε κατά την ημερομηνία ακρόασης της υπόθεσης. Η Ολομέλεια, αφού μελέτησε το σύνολο των στοιχείων του φακέλου:
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ ΩΣ ΕΞΗΣ:
Ι. Νομικό μέρος
1. Το ΕΣΡ είναι η αρμόδια κατά το Σύνταγμα Ανεξάρτητη Αρχή (άρθρο 15 παρ. 2) για την άσκηση του άμεσου ελέγχου του κράτους επί της ραδιοφωνίας και της τηλεοράσεως και την επιβολή των προβλεπόμενων διοικητικών κυρώσεων σε περιπτώσεις παραβάσεων. «Ο άμεσος έλεγχος του κράτους... έχει ως σκοπό... την εξασφάλιση της ποιοτικής στάθμης των προγραμμάτων που επιβάλλει η κοινωνική αποστολή της ραδιοφωνίας και της τηλεόρασης και η πολιτιστική ανάπτυξη της χώρας, καθώς και το σεβασμό της αξίας του ανθρώπου και την προστασία της παιδικής ηλικίας και νεότητας».
2. Κατά το άρθρο 21 παρ. 1 του Συντάγματος: «Η οικογένεια, ως θεμέλιο της συντήρησης και προαγωγής του Έθνους, καθώς και ο γάμος, η μητρότητα και η παιδική ηλικία τελούν υπό την προστασία του κράτους».
3. Στο άρθρο 2 παρ. 3 εδ. β' του Ν. 4173/2013 (που τροποποιήθηκε με το Ν. 4324/29.4.2015 που επανιδρύει την ΕΡΤ και ισχύει και για την ιδιωτική τηλεόραση κατ' εφαρμογή του άρθρου 3 παρ. 1α του Ν. 2328/1995) ορίζεται ότι: «Οι οπτικοακουστικές υπηρεσίες που παρέχει η Ε.Ρ.Τ. Α.Ε. πρέπει να ανταποκρίνονται στην ποιοτική στάθμη που επιβάλλουν η κοινωνική αποστολή και η πολιτιστική ανάπτυξη της χώρας και να σέβονται ιδίως την αξία του ανθρώπου και την προστασία της παιδικής ηλικίας και της νεότητας».
4. Κατά το άρθρο 24 παρ. 1 εδ. δ' του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (που έχει νομική ισχύ επί τη βάσει της Συνθήκης της Λισαβόνας, άρ. 6 της ΣΕΕ): «Σε όλες τις πράξεις που αφορούν τα παιδιά, είτε επιχειρούνται από δημόσιες αρχές είτε από ιδιωτικούς οργανισμούς, πρωταρχική σημασία πρέπει να δίνεται στο υπέρτατο συμφέρον του παιδιού».
5. Το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα του 1966 (Ν. 2462/1997) στο άρθρο 24 παρ. 1 αυτού ορίζει ότι «Κάθε παιδί, χωρίς διάκριση λόγω φυλής, χρώματος, γένους, γλώσσας, θρησκείας, εθνικής ή κοινωνικής προέλευσης, περιουσίας ή γέννησης, έχει δικαίωμα, έναντι της οικογένειάς του, της κοινωνίας και του κράτους στα μέτρα προστασίας που απαιτεί η θέση του ως ανηλίκου».
6. Ο Ν. 2101/1992, που κυρώνει τη Διεθνή Σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού (Παιδί θεωρείται κάθε ανθρώπινο ον μικρότερο των 18 ετών, εκτός αν η ενηλικίωση επέρχεται νωρίτερα, σύμφωνα με την ισχύουσα για το παιδί νομοθεσία άρ. 1 Ν. 2101/1992) ορίζει στο άρθρο 3 παρ. 1: «Σε όλες τις αποφάσεις που αφορούν τα παιδιά, είτε αυτές λαμβάνονται από δημόσιους ή ιδιωτικούς οργανισμούς κοινωνικής προστασίας, είτε από τα δικαστήρια, τις διοικητικές αρχές ή από τα νομοθετικά όργανα, πρέπει να λαμβάνεται πρωτίστως υπόψη το συμφέρον του παιδιού». Στο άρθρο 17 του ανωτέρω νόμου μνημονεύονται τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ορίζοντας στην περ. ε': «τα συμβαλλόμενα κράτη ευνοούν την επεξεργασία κατάλληλων κατευθυντήριων αρχών που να προορίζονται για την προστασία του παιδιού από την ενημέρωση και το υλικό που βλάπτουν την ευημερία του...».
7. Κατά το Π.Δ. 109/2010 άρθρο 26 παρ. 4: «Οι τηλεοπτικοί οργανισμοί ελεύθερης λήψης οφείλουν να μη μεταδίδουν προγράμματα τα οποία ενδέχεται να βλάψουν σοβαρά τη σωματική, πνευματική ή ηθική ανάπτυξη των ανηλίκων και ιδίως. σκηνές υπερβολικής βίας, καθώς και να μη μεταδίδουν σκηνές φυσικής ή λεκτικής βίας στα ειδησεογραφικά τους προγράμματα, χωρίς αυτό να είναι αναγκαίο για την πληροφόρηση του κοινού για ορισμένο γεγονός».
8. Ο Κανονισμός 2/1991 του Ε.Σ.Ρ. (Σύμφωνα με το άρθρο 1 του Κανονισμού 2/1991, οι κανόνες του κώδικα αυτού ισχύουν για τη δημόσια και την ιδιωτική ραδιοφωνία και τηλεόραση) περί ραδιοτηλεοπτικών προγραμμάτων (ο οποίος, σύμφωνα με το πρακτικό συνεδριάσεως και γνωμοδότηση του Συμβουλίου Επικρατείας με αριθμό 49/2003, καταργείται μόνο κατά το μέρος που αφορά σε ειδησεογραφικές και ενημερωτικές εκπομπές, ενώ κατά το μέρος που αφορά στα λοιπά ραδιοτηλεοπτικά προγράμματα διατηρείται σε ισχύ μέχρι την έκδοση του σχετικού κώδικα δεοντολογίας και ο οποίος -Κανονισμός 2/1991- εφαρμόζεται στην προκειμένη περίπτωση γιατί η εκπομπή-ξένη ταινία- έφερε ψυχαγωγικό χαρακτήρα) στο άρθρο 9 παρ. 1 αυτού ορίζει: «Η προαγγελία και η παρουσίαση οποιασδήποτε μη ειδησεογραφικής εκπομπής πρέπει να σταθμίζει την αρνητική επιρροή που μπορεί η εκπομπή να ασκήσει στους ανήλικους αν προβληθεί σε χρόνο που συνηθίζουν να παρακολουθούν ανήλικοι». Κατά την παρ. 3 του αυτού άρθρου: «Οι εκπομπές δεν πρέπει να περιλαμβάνουν προγράμματα τα οποία ενδέχεται να βλάψουν σοβαρά τη σωματική, πνευματική ή ηθική ανάπτυξη των ανηλίκων και ειδικότερα προγράμματα που περιέχουν πορνογραφικές σκηνές ή σκηνές άσκοπης βίας. Η διάταξη αυτή ισχύει και για προγράμματα που ενδέχεται να βλάψουν τη σωματική, πνευματική ή ηθική ανάπτυξη των ανηλίκων, εκτός αν εξασφαλίζεται με επιλογή της κατάλληλης ώρας εκπομπής ή με άλλα τεχνικής φύσεως μέσα ότι στην περιοχή μεταδόσεως οι ανήλικοι δεν παρακολουθούν κατά κανόνα τις εκπομπές αυτές» (Η ισχύς του Κανονισμού 2/1991 του Ε.Σ.Ρ. «περί ραδιοτηλεοπτικών προγραμμάτων» επιβεβαιώνεται από διάφορες αποφάσεις του Συμβουλίου Επικρατείας - ενδεικτικά ΣτΕ 2129/2009, 568/2011, 570/2011, 4784/2012, 2900/2014, 1798/2015, 503/2016).
9. Η Υπόδειξη 1/14.10.2014 του Ε.Σ.Ρ. στο σημ. Γ' παρ. 1 αναφέρει ότι το πρόγραμμα που μεταδίδεται από τους τηλεοπτικούς σταθμούς και απευθύνεται σε ανηλίκους ή μεταδίδεται ώρα που παρακολουθούν ανήλικοι δεν πρέπει να εξιδανικεύει ή να δικαιολογεί συμπεριφορές βίαιες, επικίνδυνες, νοσηρές, παράνομες ή ανάρμοστες, λαμβανομένου υπόψη του κινδύνου μίμησης αυτών των συμπεριφορών από ανηλίκους.
10. Τέλος, κατά τα στοιχεία β' και ε' της παρ. 1 του άρθρου 4 του Ν. 2863/2000, το Ε.Σ.Ρ ελέγχει την τήρηση των όρων και προϋποθέσεων καθώς και των εν γένει κανόνων και αρχών που προβλέπονται στην εκάστοτε ισχύουσα ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία και επιβάλλει, σε περίπτωση παραβάσεων, τις από το άρθρο 4 του Ν. 2328/1995 προβλεπόμενες διοικητικές κυρώσεις.
Από το συνδυασμό των ως άνω διατάξεων συνάγονται τα ακόλουθα:
α) Οι ανήλικοι τηλεθεατές, λόγω της μη αναπτυγμένης κρίσης τους, της συναισθηματικής ανωριμότητας τους και του ιδιαίτερα ευαίσθητου ψυχικού τους κόσμου, επηρεάζονται βαθιά, κατά κοινή πείρα, από τα μηνύματα και τις εικόνες που προβάλλονται από την τηλεόραση. Η επιρροή αυτή μπορεί μακροπρόθεσμα να μεταβάλει τους κανόνες και τις αξίες μιας κοινωνίας καθώς μεταβάλλεται ο τρόπος με τον οποίο γίνεται αντιληπτός ο κοινωνικός περίγυρος. Η τηλεόραση συνδημιουργεί τις καθημερινές συνθήκες της γνωστικής, συναισθηματικής και κοινωνικής ανάπτυξης των ανηλίκων, καθώς αυτή προϋπάρχει στο περιβάλλον στο οποίο οι ανήλικοι αναπτύσσονται με αποτέλεσμα να συνδέονται μαζί της από νωρίς (ενδεικτικά αποφάσεις ΣτΕ που αφορούν προστασία ανηλίκων 147/2017, 3793/2015, 1668/2015, 1177/2015, 1259/2015, 388/2020, 1866/2021 κ.ά.). Οι διατάξεις που αφορούν στην προστασία της παιδικής ηλικίας είναι αναγκαστικού δικαίου (ΣτΕ 2572/2015), ο δε κίνδυνος προκλήσεως βλάβης στους ανηλίκους είναι δυνατόν να προκύπτει από το όλο περιεχόμενο μιας εκπομπής (ΣτΕ 495/2015, 3208/2014,
4407/2013). Κατά την ΣτΕ 124/2020 δεν χρήζει εξειδίκευσης η βλάβη της ηθικής ανάπτυξης των ανηλίκων.
Ενδεικτικά: «...Η τηλεόραση, όπως και τα άλλα ΜΜΕ, επηρεάζει μακροπρόθεσμα όχι μόνο τα άτομα αλλά και τον πολιτισμό, το πεδίο της γνώσης, τους κανόνες και τις αξίες της κοινωνίας, διότι προσφέρει μια σειρά από εικόνες, ιδέες και εκτιμήσεις με βάση τις οποίες τα μέλη του κοινού μπορούν να επιλέξουν και να διαμορφώσουν τις δικές τους στάσεις... Κοντολογίς τα ΜΜΕ μακροπρόθεσμα μεταβάλλουν τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τους άλλους και τον κοινωνικό περίγυρο...» (Στέλιος Παπαθανασόπουλος Καθηγητής Επικοινωνίας και ΜΜΕ Πανεπιστημίου Αθηνών: «Το τέλος της παιδικής αθωότητας», ημερίδα της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας με θέμα «Παιδιά και ΜΜΕ: Οι ανήλικοι στον κόσμο της επικοινωνίας», Αθήνα 2008, σελ. 17 επόμ.) «...Τα μέσα επικοινωνίας εμπλέκονται στην ψυχική και την κοινωνική μας πραγματικότητα όχι μόνο εξαιτίας των περιεχομένων τους, δηλαδή εξαιτίας των στερεοτύπων που ανακυκλώνουν, της αποσπασματικής ή παραπλανητικής γνώσης που διαδίδουν αλλά και ως αντικείμενα που σιωπηρά και σταδιακά μετατρέπονται σε προεκτάσεις του εαυτού μας.» (Μπετίνα Ντάβου Καθηγήτρια Ψυχολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών: «Συζητώντας για το παιδί και την τηλεόραση», ημερίδα της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας με θέμα «Παιδιά και ΜΜΕ: Οι ανήλικοι στον κόσμο της επικοινωνίας», Αθήνα 2008, σελ. 23 επόμ).
β) Οι αόριστες νομικές έννοιες έχουν αξιολογικό περιεχόμενο που χαρακτηρίζεται από έντονη διάπλαση, άπτεται συνήθως κοινωνικών στοιχείων και αξιών καθώς και ηθικών αρχών και δομών, ενδύονται όμως νομικό μανδύα και εντάσσονται στο θετό δίκαιο. Έτσι η κρίση για την υπαγωγή ή μη περιστατικών σε διάταξη εμπεριέχουσα αόριστη νομική έννοια είναι κρίση νομική, υπαγόμενη σε αναιρετικό έλεγχο. Λόγω της ανάγκης ερμηνείας των αόριστων νομικών εννοιών, το δίκαιο, de lege lata, χρήζει εξατομίκευσης και προσαρμογής σε κάθε εξεταζόμενη περίπτωση, σε κάθε χρονική περίοδο, σε κάθε επικράτεια όπου δύναται τυχόν να εφαρμοσθεί (Ευαγγελία Κούρτη «Αόριστες νομικές έννοιες», Νομικό Βήμα, τόμος 70, τεύχος 7, Σεπτέμβριος 2022).
Στο ραδιοτηλεοπτικό τοπίο, η αόριστη έννοια της ποιότητας συνδέεται με την ιδιότητα που αντιστοιχεί σε ορισμένους κανόνες, οι οποίοι συνάγονται από συστήματα αξιών (πρβλ. ΣτΕ 4417/2014, 4870/2014, 4815/2014, 335/2017, 503/2016, 535/2018, 610/2018). Η ποιοτική στάθμη των ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών διασφαλίζεται όταν η θεματική, η διάρθρωση και ο τρόπος παρουσίασης των πληροφοριών, ειδήσεων, απόψεων, πνευματικών δημιουργημάτων και διαφημιστικών μηνυμάτων που περιέχονται σε αυτά συμπλέουν με τις αρχές της πλουραλιστικής, αντικειμενικής, έντιμης και ισότιμης ενημέρωσης και ψυχαγωγίας, υπό το πρίσμα του σεβασμού στην αξία του ανθρώπου, της προστασίας των ανηλίκων και της προστασίας των καταναλωτών. Η ποιοτική στάθμη μπορεί να εξειδικευθεί με βάση τα δεδομένα της κοινής πείρας και τους κανόνες της λογικής (ΣτΕ 4043/2012). Το ΕΣΡ προβαίνει σε αξιολόγηση του περιεχομένου συγκεκριμένης εκπομπής και σε πραγματολογική εξειδίκευση της αόριστης αξιολογικής έννοιας «ποιοτική στάθμη» ή «ποιότητα τηλεοπτικού προγράμματος» (ΣτΕ 901/2015). Η διαπίστωση από το ΕΣΡ της συνδρομής των προϋποθέσεων εφαρμογής της έννοιας της ποιότητας ελέγχεται δικαστικώς (ενδεικτικά ΣτΕ 3487/2017, 3815/2014, 4532/2014, 335/2013, 1984/2013).
ΙΙ. Πραγματικό μέρος
Από τα έγγραφα του φακέλου, την παρακολούθηση της επίμαχης ροής προγράμματος και τους ισχυρισμούς της εγκαλούμενης (προβληθέντες προφορικώς και εγγράφως), προκύπτουν τα εξής:
Η μεταγλωττισμένη στην ελληνική γλώσσα ξένη ταινία με τίτλο «Χούμπα- Η αναζήτηση του Μαρσουπιλαμί» μεταδόθηκε από την ΕΡΤ2 στις 26.1.2019 (ημέρα Σάββατο), ώρα 11.15' περίπου φέροντας σήμανση 2ης κατηγορίας (κατάλληλο- επιθυμητή η γονική συναίνεση). Η ταινία φέρει κωμικά στοιχεία και απευθύνεται κυρίως σε ανήλικους.
Κεντρικά πρόσωπα της ταινίας είναι:
-ο δημοσιογράφος Νταν Τζεράλντο (αφελής αλλά τυχερός) ο οποίος εργάζεται σε τηλεοπτικό σταθμό στον οποίο πρέπει να παρουσιάσει ένα ρεπορτάζ για τη φυλή Paya που ζει στην Παλομπία (μια τριτοκοσμική χώρα που διοικείται από τον στρατηγό-δικτάτορα Ποτσέρο).
-ο Παμπλίτο Καμαρόν (πονηρός, άτυχος αλλά καλόκαρδος) που αναλαμβάνει το ρόλο του οδηγού του Νταν στη ζούγκλα καθώς ο τελευταίος αναζητά τη φυλή Paya για να πάρει συνέντευξη από τον αρχηγό της.
-ο ηλικιωμένος καθηγητής-βοτανολόγος Ερμόζο που αναζητά στη ζούγκλα της Παλομπίας μια σπάνια ορχιδέα την οποία βρίσκει με τη βοήθεια του Μαρσουπιλαμί (ενός μικρού μυθικού ζώου με μακριά ουρά).
-ο στρατηγός-δικτάτορας Ποτσέρο που είναι φανατικός θαυμαστής της Celine Dion.
-το ζωάκι Μαρσουπιλαμί (μισό λεοπάρδαλη-μισό κοάλα με 8μετρη ουρά) που είναι ο φύλακας του δάσους.
Όταν ο Νταν φτάνει στην Παλομπία, τον προσεγγίζουν στρατιώτες του στρατηγού Ποτσέρο, του κάνουν ηλεκτροσόκ και εκείνος πέφτει κάτω τρέμοντας.
Όταν ο 82χρονος βοτανολόγος Ερμόζο (και η βοηθός του Πετούνια) ανακαλύπτουν ένα άγνωστο είδος ορχιδέας με τη βοήθεια του Μαρσουπιλαμί, επισκέπτονται τον στρατηγό Ποτσέρο για να τον ενημερώσουν.
Εν τω μεταξύ ο Νταν, καθ’ οδόν προς το παλάτι του στρατηγού Ποτσέρο, υφίσταται και άλλο ηλεκτροσόκ. Δείχνει να πονά (οι σκηνές φέρουν κωμική χροιά). Ο στρατηγός Ποτσέρο δείχνει στον Νταν τη συλλογή του με ομοιώματα, φορέματα και δίσκους της Celine. Ο Νταν, κατά λάθος, καταστρέφει τα ομοιώματα και φυλακίζεται. Ο Παμπλίτο κάνει κάποια παρανομία και φυλακίζεται στην ίδια φυλακή με τον Νταν. Καταφέρνουν και οι δύο να αποδράσουν.
Ο ηλικιωμένος βοτανολόγος Ερμόζο διαπιστώνει ότι η ορχιδέα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ελιξίριο νεότητας. Παρασκευάζει ορό ορχιδέας που τον πίνει και γίνεται νέος.
Ο Νταν και ο Παμπλίτο βρίσκονται στη ζούγκλα για να συναντήσουν τον αρχηγό της φυλής Paya. Ένα μέλος της φυλής ρίχνει βέλη στο πρόσωπο του Νταν. Μέλη της φυλής συλλαμβάνουν τους δύο ήρωες και τους θάβουν στο έδαφος αφήνοντας έξω το κεφάλι τους.
Ενώ ο Νταν με τον Παμπλίτο είναι θαμμένοι στο έδαφος, πλησιάζει τον Παμπλίτο ένα μικρό σκυλάκι τσιουάουα. Το σκυλί στέκεται όρθιο δίπλα στο κεφάλι του Παμπλίτο προσπαθώντας να χρησιμοποιήσει το αυτί του ως θηλυκό γεννητικό όργανο και να τοποθετήσει εντός αυτού το μόριο του. Ο Παμπλίτο επιχειρεί να διώξει το σκυλάκι κουνώντας το κεφάλι του δεξιά-αριστερά και φωνάζοντας «βοήθεια, σταμάτα..., κάνε κάτι..., θα πεθάνεις παλιοτσιουάουα, θα πεθάνεις σου λέω..., σταμάτα τσιουάουα...». Το σκυλί δεν αποθαρρύνεται και καταφέρνει να ολοκληρώσει τη συνουσία στο αυτί του Παμπλίτο. Μετά ξαπλώνει και κοιμάται δίπλα του, ενώ ο Παμπλίτο είναι περίλυπος.
Η φυλή Paya συσχετίζει τους δύο ήρωες με κάποια προφητεία στην οποία παίζουν ρόλο η σπάνια ορχιδέα και το Μαρσουπιλαμί που είναι ο φρουρός της παγκόσμιας αρμονίας. Σύμφωνα με την προφητεία, το Μαρσουπιλαμί απειλείται γιατί ήρθε ο διπρόσωπος που θα κλέψει την ορχιδέα, θα σκοτώσει το δάσος και ο λαός θα πεθάνει.
Δύο ξένοι θα νικήσουν τον διπρόσωπο: ο τετραγωνοχέρης και ο κιτρινοπαπούτσης οι οποίοι θα δώσουν κύρος στην ασημόχρυση κυρά και θα αποκαλύψουν την αλήθεια. Αυτοί οι ξένοι δεν πρέπει να αποτύχουν γιατί θα καταστραφεί η γη.
Ο καθηγητής Ερμόζο αναζητεί το Μαρσουπιλαμί (που τρέφεται με ορχιδέες) γιατί οι ορχιδέες είναι απαραίτητες για την παρασκευή του ορού που διατηρεί νέο τον καθηγητή. Ο Ερμόζο εξουδετερώνει με ηλεκτροσόκ τον στρατηγό Ποτσέρο και γίνεται εκείνος στρατηγός-δικτάτορας.
Στρατιώτες, με διαταγή του σφετεριστή δικτάτορα Ερμόζο, προσπαθούν να συλλάβουν το Μαρσουπιλαμί, γιατί, λόγω έλλειψης της ορχιδέας, το πρόσωπο του Ερμόζο αρχίζει να γερνάει (είναι ο διπρόσωπος της προφητείας των Paya). Το Μαρσουπιλαμί εξουδετερώνεται, τα μωρά του(αυγά) που τρέφονται με ορχιδέα βρίσκονται στα χέρια του Ερμόζο. Ο Νταν και ο Παμπλίτο καταγράφουν κρυφά τις σκηνές με την κάμερα. Ο Ερμόζο συλλαμβάνει τους δύο φίλους και τους φυλακίζει. Στην ίδια φυλακή βρίσκεται και ο έκπτωτος δικτάτορας Ποτσέρο. Ο Ποτσέρο, μέσω μιας μυστικής καταπακτής, οδηγείται από τη φυλακή στο παλάτι μαζί με τους δύο φίλους.
Ο Ποτσέρο φορά μιαν ασημόχρυση τουαλέτα της Celine (είναι η ασημόχρυση κυρά της προφητείας), τραγουδά, όλοι οι στρατιώτες τον ακούν έκθαμβοι αφήνοντας τα όπλα τους. Τότε ο Νταν με τον Παμπλίτο (ο τετραγωνοχέρης και ο κιτρινοπαπούτσης της προφητείας) μπαίνουν στο παλάτι και παίρνουν τα αυγά του Μαρσουπιλαμί διασώζοντας τα. Ο Ερμόζο γερνάει, παίρνει υπερβολική δόση ορού ορχιδέας και γίνεται μωρό. Το Μαρσουπιλαμί ελευθερώνεται, παίρνει πίσω τα αυγά-μωρά του και επιστρέφει στο δάσος.
Η ταινία διαρκεί ως τις 13.00'.
Περαιτέρω, από την παρακολούθηση και καταγραφή των πραγματικών περιστατικών προκύπτουν εν κατακλείδι τα ακόλουθα:
Στη διάρκεια της ταινίας «Χούμπα- Η αναζήτηση του Μαρσουπιλαμί» η οποία μεταδόθηκε στις 26.1.2019 από την ΕΡΤ2 ημέρα Σάββατο, σε ώρα πρωινή, μεταγλωττισμένη στα ελληνικά προείχαν κυρίως κωμικά στοιχεία, μηνύματα προστασίας της φύσης, φιλικών σχέσεων μεταξύ διαφορετικών ανθρώπων, επικράτησης του καλού. Λόγω του τίτλου της (που παραπέμπει σε περιπέτειες ενός μικρού ζώου σε εξωτικό περιβάλλον) και του χρόνου μετάδοσης της, είναι πολύ
πιθανό ότι οι τηλεθεατές της είναι κυρίως ανήλικοι και μάλιστα παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας.
Στις κάπως βίαιες σκηνές που προβάλλονται (σκηνές με ηλεκτροσόκ, βέλη στο πρόσωπο του ήρωα) κυριαρχεί το κωμικό στοιχείο και όχι ο πόνος που κανονικά θα ένιωθε το θύμα τέτοιων επιθέσεων.
Η σκηνή κατά την οποία ένα μικρόσωμο σκυλί τσιουάουα φέρεται να κάνει κινήσεις σεξουαλικού χαρακτήρα χρησιμοποιώντας τον ακουστικό πόρο του ενός ήρωα ως υποκατάστατο θηλυκού γεννητικού οργάνου κρίνεται πως δεν θα μπορούσε να δημιουργήσει ερωτηματικά, απορίες και φόβο στους ανήλικους τηλεθεατές καθώς γίνεται αντιληπτή η κωμική διάσταση της συγκεκριμένης σκηνής και μπορεί να δικαιολογηθεί ως αναγκαίο συστατικό μέρος της δραματουργικής πλοκής της ταινίας.
Επομένως κρίνεται ότι δεν υπήρξε σοβαρή βλάβη της πνευματικής και ηθικής ανάπτυξης των ανηλίκων τηλεθεατών μέσω της προβολής της υπό κρίση ταινίας ούτε υποβάθμιση της ποιοτικής στάθμης αυτής.
ΙΙΙ. Υπαγωγή
Ενόψει των ανωτέρω η Ολομέλεια αποφασίζει ομοφώνως ότι η εγκαλουμένη εταιρεία δεν τέλεσε την παράβαση της υποβάθμισης της ποιοτικής στάθμης του προγράμματος ούτε την παράβαση της βλάβης των ανηλίκων τηλεθεατών, γι’ αυτό και πρέπει να απαλλαγεί.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ Η ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ
Απαλλάσσει ομόφωνα την εγκαλουμένη από την παράβαση της υποβάθμισης της ποιοτικής στάθμης του προγράμματος και από την παράβαση της βλάβης των ανηλίκων τηλεθεατών, κατά τα αναφερόμενα στο σκεπτικό.
Κρίθηκε και αποφασίστηκε την 29η Απριλίου 2024 και δημοσιεύτηκε την 4η Ιουνίου 2024.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ Ε.Σ.Ρ. H ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΕΥΤΕΡΠΗ ΚΟΥΤΖΑΜΑΝΗ - ΔΡΙΛΙΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΜΑΡΑΖΙΔΟΥ
Πληροφορίες: www.esr.gr
Παρατηρήσεις: Απόφαση 77/2024 - ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ ΕΣΡ - 4η Ιουνίου 2024
