Διαβάστε ακολούθως την Απόφαση 169/2017 της Ανεξάρτητης Αρχής:
Η Ολομέλεια του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου, συνήλθε σε συνεδρίαση στον συνήθη γι’ αυτό τόπο την 6.9.2017 και ώρα 11:30, προκειμένου να συζητήσει επί της κατωτέρω υποθέσεως. Συγκροτήθηκε από τους: Αθανάσιο Κουτρομάνο, πρόεδρο, Ξενοφώντα Μορώνη, αντιπρόεδρο, και τα μέλη: Δήμητρα Παπαδοπούλου, Καλλιόπη Διαμαντάκου, Βασίλειο Καραποστόλη και Γεώργιο Σαρειδάκη. 
Απόντα τα μέλη Νικόλαος Κιάος, Ευαγγελία Μήτρου και Γιώργος Πλειός, οι οποίοι είχαν προσκληθεί νομίμως. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, υπάλληλος του ΕΣΡ.
Αντικείμενο της συζήτησης ήταν η ενδεχόμενη παραβίαση από τον τηλεοπτικό σταθμό ΑΝΤΕΝΝΑ, ιδιοκτησίας της εταιρείας με την επωνυμία ΑΝΤΕΝΝΑ TV ΑΕ, της ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας με την προβολή προγράμματος που παραπλανά το τηλεοπτικό κοινό.
Για τον έλεγχο σχηματίστηκε φάκελος με αριθμό 310/30.8.2016, ο οποίος ανατέθηκε στη διοικητική υπάλληλο Αικατερίνη Κοντοπούλου και στον ειδικό επιστήμονα - νομικό Γεώργιο Αναγνωσταρά. Η Διοικητική Υπάλληλος υπέβαλε στο ΕΣΡ την με αριθμό πρωτοκόλλου 59/ΕΣ/20.12.2016 έκθεση καταγραφής των πραγματικών περιστατικών της υπόθεσης. Στην συνέχεια, ο Ειδικός Επιστήμονας υπέβαλε στο ΕΣΡ την με αριθμό πρωτοκόλλου 288/ΕΣ/28.3.2017 νομική του εισήγηση.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης, παρέστησαν για λογαριασμό της εγκαλουμένης οι πληρεξούσιοι δικηγόροι της Ευαγγελία Ντάκουρη και Γρηγόριος Γιαμουγιάννης.
Ερωτηθέντες από τον Πρόεδρο, οι Δικηγόροι δήλωσαν ότι γνωρίζουν το περιεχόμενο του φακέλου, έλαβαν δε τον λόγο και ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους. Ζήτησαν στη συνέχεια -και η Ολομέλεια δέχτηκε- να τους παρασχεθεί προθεσμία για την κατάθεση υπομνήματος έως τις 22.9.2017, ώρα 14:00, και η συζήτηση κηρύχθηκε περαιωμένη. Ο σταθμός κατέθεσε στη Γραμματεία το με αριθμό πρωτοκόλλου 4644/22.9.2017 υπόμνημα.
Την 16.10.2017 και ώρα 11.00 η Ολομέλεια συνήλθε σε διάσκεψη επί της υποθέσεως, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου. Συγκροτήθηκε από τους: Αθανάσιο Κουτρομάνο, πρόεδρο, και τα μέλη Δήμητρα Παπαδοπούλου, Καλλιόπη Διαμαντάκου, Βασίλειο Καραποστόλη και Γεώργιο Σαρειδάκη. Απών ο αντιπρόεδρος Ξενοφώντας Μορώνης και τα μέλη Νικόλαος Κιάος, Ευαγγελία Μήτρου και Γεώργιος Πλειός, που είχαν κληθεί νομίμως. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Στυλιανή Γαλάνη, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ. Παρέστη επίσης και ο ανωτέρω εισηγητής, ο οποίος ανέπτυξε το ζήτημα προφορικώς και αποχώρησε. Η Ολομέλεια, αφού παρακολούθησε την επίμαχη ροή προγράμματος και μελέτησε το σύνολο των στοιχείων του φακέλου.
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ ΩΣ ΕΞΗΣ:
Ι. Νομικό Μέρος
1. Το ΕΣΡ είναι η αρμόδια κατά το Σύνταγμα Αρχή (άρθρο 15 παρ. 2) για την άσκηση του άμεσου ελέγχου του κράτους επί της ραδιοφωνίας και της τηλεοράσεως και την ενδεχόμενη επιβολή, σε περίπτωση παραβάσεων, των προβλεπόμενων διοικητικών κυρώσεων. Ο άμεσος αυτός κρατικός έλεγχος αποσκοπεί μεταξύ άλλων στην εξασφάλιση της ποιοτικής στάθμης των μεταδιδόμενων προγραμμάτων και στην προστασία της προσωπικότητας και της αξίας των αναφερόμενων προσώπων.
2. Οι τηλεοπτικοί σταθμοί υποχρεούνται να μεριμνούν ώστε οι πάσης φύσεως εκπομπές τους να μην παραπλανούν το τηλεοπτικό κοινό. Ειδικότερα, το άρθρο 7 περ. α του Κανονισμού ΕΣΡ 2/1991 ορίζει τα εξής: «Μια εκπομπή στο σύνολό της δεν πρέπει: α) να παραπλανά ή να πανικοβάλλει τους τηλεθεατές ή ακροατές, ιδίως με την απομίμηση του δελτίου ειδήσεων»>.
3. Τέλος, κατά τα στοιχεία β και ε της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του Ν. 2863/2000, το Ε.Σ.Ρ ελέγχει την τήρηση των όρων που προβλέπονται στην
εκάστοτε ισχύουσα ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία και επιβάλλει, σε περίπτωση
παραβάσεων, τις από το άρθρο 4 του Ν. 2328/1995 προβλεπόμενες κυρώσεις.
ΙΙ. Πραγματικό μέρος
Από τα έγγραφα του φακέλου, από την παρακολούθηση της επίμαχης ροής προγράμματος και από τους ισχυρισμούς της εγκαλουμένης (προβληθέντες προφορικώς και εγγράφως), προέκυψαν τα εξής.
Από τις 25.7.2016 έως τις 1.8.2016 μεταδόθηκε από τον τηλεοπτικό σταθμό της εγκαλουμένης το μη τυχερό παιχνίδι ΧΡΥΣΟ ΤΗΛΕΦΩΝΟ.
Από τους ηλεκτρονικά αναρτημένους όρους του επίμαχου τηλεπαιχνιδιού στην προέκυπταν τα εξής:
• Ως παραγωγός του επίμαχου τηλεοπτικού παιχνιδιού εφέρετο ελληνική εταιρεία.
• Η εκπομπή ήταν ζωντανή και δεν γίνονταν διακοπές. Παρουσιάζονταν διάφοροι γρίφοι, τους οποίους έπρεπε να λύσει ο τηλεθεατής μέσω της χρήσης τηλεφωνικών γραμμών υψηλής χρέωσης. Εάν δινόταν η σωστή απάντηση στη λύση του εκάστοτε γρίφου, ο τηλεθεατής κέρδιζε απευθείας το προσφερόμενο χρηματικό έπαθλο. Όσες περισσότερες φορές ο τηλεθεατής επικοινωνούσε με τις γραμμές υψηλής χρέωσης τόσες περισσότερες πιθανότητες είχε για τυχαία επιλογή, αλλά χρεωνόταν κάθε φορά το αντίστοιχο ποσό.
• Διευκρινιζόταν ρητά ότι μόνη η κλήση της σχετικής τηλεφωνικής γραμμής δεν εγγυάτο αυτομάτως συμμετοχή στην εκπομπή. Αντιθέτως, η εταιρεία επέλεγε τυχαία με ηλεκτρονικό τρόπο κάποιους από τους καλούντες τηλεθεατές οι οποίοι στην συνέχεια συνδέονταν με τον παρουσιαστή της εκπομπής.
• Στους διαδικτυακά αναρτημένους όρους του παιχνιδιού επισημαινόταν ρητά ότι σε περίπτωση επιτυχούς προώθησης της κλήσης στον παρουσιαστή του προγράμματος κατόπιν τυχαίας ηλεκτρονικής επιλογής του καλούντος δεν υφίστατο περαιτέρω χρέωση πέραν της αρχικής και άρα δεν είχε καμιά σημασία ο χρόνος παραμονής στην τηλεφωνική γραμμή.
• Περιγραφόταν λεπτομερώς ο τρόπος τηλεφωνικής πληροφόρησης των τηλεθεατών για το κόστος της κλήσης τους, καθώς και ο τρόπος της τυχαίας ηλεκτρονικής επιλογής των συμμετεχόντων τηλεφωνικών κλήσεων προς διεκδίκηση του προσφερόμενου επάθλου. Ομοίως περιγραφόταν και ο τρόπος με τον οποίον μπορούσαν οι συμμετέχοντες να ζητήσουν την επιστροφή του αντιτίμου της κλήσης τους με την χρήση σχετικής ηλεκτρονικής εφαρμογής στον ιστότοπο της εταιρείας παραγωγής του παιγνίου.
• Οι πιθανότητες ηλεκτρονικής επιλογής των καλούντων τηλεθεατών ποίκιλλαν κατά τη διάρκεια της προβολής του προγράμματος, σε κάθε όμως περίπτωση η παραγωγός εταιρεία εγγυάτο ότι αυτές δεν μπορούσαν να είναι λιγότερες από μία για κάθε πέντε χιλιάδες κλήσεις.
• Οριζόταν ρητά ότι σε κυλιόμενη ευκρινή λεζάντα θα παρουσιάζονταν στους τηλεθεατές η πληροφορία ότι η επιλογή για σύνδεση με το τηλεφωνικό κέντρο θα γινόταν ηλεκτρονικά και με πιθανότητες τουλάχιστον μία ανά πέντε χιλιάδες κλήσεις.
• Αναφερόταν εξάλλου ότι κατά την προβολή του παιχνιδιού μπορούσε να εμφανίζεται ένα ρολόι σκέψης, με στόχο να προτρέψει τους τηλεθεατές να αυτοσυγκεντρωθούν και να σκεφτούν το γρίφο πριν καλέσουν στην εκπομπή. Μπορούσε επίσης να εμφανίζεται και το ρολόι χρονομέτρου, το οποίο θα προανήγγελλε ότι επίκειται είτε το πάτημα του μηχανικού διακόπτη επιλογής κλήσης είτε η αύξηση του επάθλου είτε και η παροχή βοήθειας προς τους τηλεθεατές.
Το παιχνίδι είχε τέσσερις εκδοχές, και συγκριμένα:
• Ανάγραμμα: Παρουσιαζόταν αναγραμματισμός και καλούνταν οι ενδιαφερόμενοι τηλεθεατές να βρουν την λέξη στην οποία αυτός αντιστοιχούσε. Κατά περίπτωση, μπορούσαν να εμφανιστούν στην πορεία βοήθειες από την παραγωγή που να περιορίζουν τις πιθανές ορθές απαντήσεις.
• Πλέγμα μεταβλητό: Παρουσιαζόταν στην οθόνη ένα πλέγμα με γράμματα στο οποίο οι τηλεθεατές καλούνταν να ανιχνεύσουν τις λέξεις που αντιστοιχούσαν στα στοιχεία που τους παρείχε ο παρουσιαστής της εκπομπής.
• Πλέγμα σταθερό: Παρουσιαζόταν ένας πίνακας στον οποίον οι τηλεθεατές έπρεπε να τοποθετήσουν λέξεις συγκεκριμένου μήκους που αντιστοιχούσαν στα στοιχεία που τους παρείχε ο παρουσιαστής της εκπομπής.
• Φιδόλεξο: Προβαλλόταν ένας πίνακας ανακατεμένων γραμμάτων και χαρακτήρων, εντός του οποίου βρισκόταν κρυμμένη η λύση του γρίφου. Έπρεπε να σχηματιστούν λέξεις με γράμματα από συνεχή συναρμολόγηση, οριζόντια και κάθετα. Κατά περίπτωση, μπορούσε να εμφανιστούν στην πορεία βοήθειες από την παραγωγή που να περιορίζουν τις πιθανές ορθές απαντήσεις.
ΙΙΙ. Υπαγωγή
Στην εγκαλουμένη έχουν επιβληθεί επανειλημμένως κυρώσεις για την προβολή, κατά την ίδια ως άνω ελεγχόμενη περίοδο, παρεμφερούς τύπου τυχερών και μη τυχερών τηλεπαιχνιδιών με παραπλανητικό για το κοινό περιεχόμενο. Ενόψει του γεγονότος αυτού, πρέπει κατά την κρίση της Ολομέλειας, να μην της επιβληθεί περαιτέρω κύρωση στην υπό κρίση υπόθεση, ενόψει της εξακολουθητικής φύσεως του αδικήματος.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ Η ΟΜΟΛΕΛΕΙΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ
Απαλλάσσει την εταιρεία ΑΝΤΕΝΝΑ TV AE, ιδιοκτήτρια του τηλεοπτικού σταθμού ANTENNA, από την κατηγορία της μετάδοσης προγράμματος που παραπλανά το τηλεοπτικό κοινό.
Κρίθηκε και αποφασίστηκε την 16η Οκτωβρίου 2017.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ Ε.Σ.Ρ. Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΥΤΡΟΜΑΝΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΗ ΓΑΛΑΝΗ
Η ληφθείσα την 16.10.2017 απόφαση καταχωρήθηκε στο οικείο πρακτικό της 16.10.2017 και δόθηκε σε αυτήν ο ανωτέρω αριθμός (169/2017).
Δημοσιεύτηκε την 22α Ιανουαρίου 2024.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ Ε.Σ.Ρ. Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΕΥΤΕΡΠΗ ΚΟΥΤΖΑΜΑΝΗ-ΔΡΙΛΙΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΜΑΡΑΖΙΔΟΥ
Πληροφορίες: www.esr.gr
Παρατηρήσεις: Απόφαση 169/2017 - ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ (ΕΣΡ) - 22α Ιανουαρίου 2024
