Διαβάστε ακολούθως την Απόφαση 35/2024 της Ανεξάρτητης Αρχής:
Η Ολομέλεια του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, ύστερα από πρόσκληση της Προέδρου, συνήλθε σε συνεδρίαση στον συνήθη γι’ αυτό τόπο την 5.12.2023 και ώρα 11:00 προκειμένου να συζητήσει επί της κατωτέρω υποθέσεως. Συγκροτήθηκε από τους: Ευτέρπη Κουτζαμάνη-Δρίλια, πρόεδρο, Ιωάννη Πολίτη, αντιπρόεδρο, και τα μέλη: Σωκράτη Τσιχλιά (με τηλεδιάσκεψη μέσω «epresence.gov.gr»), Δημήτριο Σταυρόπουλο, Ευτύχιο Παλλήκαρη, Σπυρίδωνα Χρυσοφώτη (με τηλεδιάσκεψη μέσω «epresence.gov.gr»), Πέτρο Τριανταφυλλίδη και Ιωάννη Μιχελάκη. Απόν το μέλος Γεώργιος Βλαβιανός, που είχε προσκληθεί νομίμως. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ.
Αντικείμενο της συζήτησης ήταν η πιθανή παραβίαση από τον ιδιώτη Φ.Ζ. του Π. της ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας με την προβολή και ανάρτηση, σε κανάλι με το όνομα HAYATE NETWORK WINS, στην πλατφόρμα YouTube, και ειδικότερα στο https://www.youtube.com/channel/UCJrwvP4Hgkq2 YJB8veP-4w, οπτικοακουστικού περιεχομένου που ενδεχομένως: α) προσβάλλει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, β) θέτει σε κίνδυνο την ηθική και πνευματική ανάπτυξη των ανηλίκων, γ) προβάλλει σκηνές φυσικής και λεκτικής βίας, δ) ενθαρρύνει έμμεσα τη βία και το μίσος κατά πληθυσμιακών ομάδων. Η υπόθεση εξετάζεται κατόπιν υποβολής καταγγελιών (με αριθμό πρωτοκόλλου 6199/31.10.2022 και 674/15.2.2023) από ιδιώτες.
Για τον έλεγχο σχηματίστηκε φάκελος με αριθμό 115/12.5.2023, ο οποίος ανατέθηκε στον ειδικό επιστήμονα - νομικό Γεώργιο Αναγνωσταρά, που υπέβαλε τις με αριθμό πρωτοκόλλου 988/ΕΣ/13.11.2023 και 1032/ΕΣ/20.11.2023 νομικές του εισηγήσεις.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης παρέστη ο εγκαλούμενος μετά της πληρεξούσιας δικηγόρου του Άννας Μαρίας Φίλιππα. Παρέστη επίσης και ο ασκούμενος δικηγόρος Δημήτριος Παρώνης. Ερωτηθέντα από την Πρόεδρο, τα ως άνω πρόσωπα δήλωσαν ότι γνωρίζουν το περιεχόμενο του φακέλου, έλαβαν δε τον λόγο και ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους. Ζήτησαν στη συνέχεια -και η Ολομέλεια δέχτηκε- να τους παρασχεθεί προθεσμία για την κατάθεση εγγράφου υπομνήματος μέχρι και την 22.12.2023 και ώρα 14.00 και η συζήτηση κηρύχθηκε περαιωμένη. Ο εγκαλούμενος κατέθεσε στη Γραμματεία το με αριθμό πρωτοκόλλου 6591/22.12.2023 υπόμνημα.
Την 19.2.2024 και ώρα 11.00 η Ολομέλεια συνήλθε σε διάσκεψη επί της υποθέσεως ύστερα από πρόσκληση της Προέδρου.
Συγκροτήθηκε από τους: Ευτέρπη Κουτζαμάνη-Δρίλια, πρόεδρο, Ιωάννη Πολίτη, αντιπρόεδρο, και τα μέλη: Σωκράτη Τσιχλιά (με τηλεδιάσκεψη μέσω «epresence.gov.gr»), Δημήτριο Σταυρόπουλο (με τηλεδιάσκεψη μέσω «epresence.gov.gr»), Ευτύχιο Παλλήκαρη, Πέτρο Τριανταφυλλίδη, Γεώργιο Βλαβιανό και Ιωάννη Μιχελάκη. Απόν το μέλος Σπυρίδων Χρυσοφώτης, που είχε κληθεί νομίμως. Η Πρόεδρος ενημέρωσε αναλυτικά τον απόντα κατά τη συζήτηση Γεώργιο Βλαβιανό, αναγιγνώσκοντας τις υποβληθείσες καταγγελίες, τις έγγραφες νομικές εισηγήσεις, το πρακτικό της συζήτησης στην Ολομέλεια, το υποβληθέν γραπτό υπόμνημα και το σύνολο των λοιπών εγγράφων του φακέλου.
Παρέστη επίσης και ο ανωτέρω εισηγητής, ο οποίος ανέπτυξε το ζήτημα προφορικώς και στη συνέχεια αποχώρησε. Το μέλος Γεώργιος Βλαβιανός δήλωσε ότι ενημερώθηκε πλήρως ως προς τα ουσιώδη σημεία της συζητήσεως, κατά την οποία έλαβε χώρα η ακρόαση του εγκαλουμένου, και η δήλωσή του αυτή καταχωρίσθηκε στα πρακτικά. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ. Η Ολομέλεια, αφού μελέτησε το σύνολο των στοιχείων του φακέλου.
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ ΩΣ ΕΞΗΣ:
Ι. Νομικό Μέρος
1. Το ΕΣΡ είναι η αρμόδια κατά το Σύνταγμα Αρχή (άρθρο 15 παρ. 2) για την άσκηση του άμεσου ελέγχου του κράτους επί της ραδιοφωνίας και της τηλεοράσεως και την ενδεχόμενη επιβολή, σε περίπτωση παραβάσεων, των προβλεπόμενων διοικητικών κυρώσεων. Ο άμεσος αυτός κρατικός έλεγχος αποσκοπεί μεταξύ άλλων στην προστασία της παιδικής ηλικίας και της νεότητας και στον σεβασμό της προσωπικότητας και της αξίας των αναφερόμενων προσώπων.
2. Κατά το άρθρο 4 παρ. 1 του Ν. 2863/2000: «Το ΕΣΡ ασκεί τον προβλεπόμενο στο Σύνταγμα άμεσο έλεγχο στον τομέα της παροχής ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών κάθε είδους, με την έκδοση εκτελεστών ατομικών διοικητικών πράξεων...». Επίσης, κατά το άρθρο 33 παρ. 1 του Ν. 4779/2021: «Εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά, όλες οι αρμοδιότητες του παρόντος, καθώς και η επίβλεψη της εφαρμογής των κανόνων του και η επιβολή κυρώσεων για τις παραβιάσεις τους, ανατίθενται στο Ε.Σ.Ρ., που είναι ανεξάρτητη αρχή και απολαμβάνει πλήρους λειτουργικής ανεξαρτησίας από την Κυβέρνηση και από οποιονδήποτε άλλον κρατικό και ιδιωτικό φορέα». Εξάλλου, κατά το άρθρο 36 παρ. 1 του N. 4779/2021: «Σε περίπτωση παράβασης του άρθρου 8, των παρ. 1-3 και 7-9 του άρθρου 9, των παρ. 1, 2 και 5 του άρθρου 10, των άρθρων 12, 13, 14, 15, 16, των παρ. 1-2 του άρθρου 17, του άρθρου 18, της παρ. 1 του άρθρου 19, των παρ. 1-2 του άρθρου 20, των άρθρων 21, 23, 24, 25, 26, 27, και των παρ. 1-2 του άρθρου 28 από πάροχο υπηρεσιών μέσων επικοινωνίας, συνδρομητικών ή μη, το Ε.Σ.Ρ. επιβάλλει τις κυρώσεις που προβλέπονται στον ν. 2644/1998 (Λ' 233) και τον ν. 2328/1995 (Λ' 159), αντιστοίχως».
3. Το άρθρο 2 παρ. 1 του Ν. 4779/2021, το οποίο ενσωματώνει στην ελληνική νομοθεσία το άρθρο 1 παρ. 1 της Οδηγίας 2010/13/ΕΕ, όπως τροποποιήθηκε από την Οδηγία (ΕΕ) 2018/1808, ορίζει τα ακόλουθα: «Για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος νοούνται ως: α) «υπηρεσία οπτικοακουστικών μέσων»: αα) η υπηρεσία όπως ορίζεται στα άρθρα 56 και 57 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), κύριος σκοπός της οποίας ή ενός διαχωρίσιμου τμήματος αυτής με αυτοτελές περιεχόμενο και λειτουργία σε σχέση με την κύρια δραστηριότητα ή μία βασική λειτουργία της υπηρεσίας είναι η παροχή προγραμμάτων, υπό τη συντακτική ευθύνη του παρόχου υπηρεσιών μέσων επικοινωνίας προς το ευρύ κοινό, με σκοπό την ενημέρωση, την ψυχαγωγία ή την επιμόρφωση μέσω δικτύων ηλεκτρονικών επικοινωνιών κατά την έννοια της υποπερ. 9 της περ. Λ) του άρθρου 110 του ν. 4727/2020 (Λ' 184). Η υπηρεσία οπτικοακουστικών μέσων είναι είτε τηλεοπτική εκπομπή, σύμφωνα με την περ. θ) της παρούσας, είτε κατά παραγγελία υπηρεσία οπτικοακουστικών μέσων, σύμφωνα με την περ. ια) ή αβ) η οπτικοακουστική εμπορική ανακοίνωση σύμφωνα με την περ. ιβ)... γ) «πρόγραμμα»: σειρά διαδοχικώς κινούμενων εικόνων, με ή χωρίς ήχο, που συνιστά, ανεξαρτήτως της διάρκειάς τους, αυτοτελές στοιχείο, στο πλαίσιο προγραμματισμού ή καταλόγου ο οποίος καταρτίζεται από τον πάροχο υπηρεσιών μέσων επικοινωνίας και περιλαμβάνει, ιδίως, ταινίες μεγάλου μήκους, βιντεοκλίπ, αθλητικά γεγονότα, κωμικές σειρές, ντοκιμαντέρ, παιδικά προγράμματα και έργα δραματουργίας... ζ) «πάροχος υπηρεσιών μέσων επικοινωνίας»: το φυσικό ή νομικό πρόσωπο που έχει τη συντακτική ευθύνη για την επιλογή του οπτικοακουστικού περιεχομένου της οικείας υπηρεσίας και καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο αυτό οργανώνεται... θ) «τηλεοπτική εκπομπή»: γραμμική υπηρεσία οπτικοακουστικών μέσων που παρέχεται από τον οικείο πάροχο για την ταυτόχρονη παρακολούθηση από το κοινό προγραμμάτων βάσει χρονολογικά προγραμματισμένων μεταδόσεων. ι) «τηλεοπτικός οργανισμός»: πάροχος υπηρεσιών μέσων επικοινωνίας που προσφέρει τηλεοπτικές εκπομπές. ια) «κατά παραγγελία υπηρεσία οπτικοακουστικών μέσων»: η μη γραμμική υπηρεσία οπτικοακουστικών μέσων που παρέχεται από τον οικείο πάροχο για την παρακολούθηση προγραμμάτων σε χρονική στιγμή που επιλέγει ο χρήστης με αίτημά του, από κατάλογο προγραμμάτων του παρόχου».
4. Οι έννοιες της «υπηρεσίας οπτικοακουστικών μέσων» και του «προγράμματος» εξειδικεύτηκαν από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Υπόθεση C- 347/14 New Media Online GmbH κατά Bundeskommunikationssenat, ECLI:EU:C:2015:709, η δοθείσα δε ερμηνεία είναι νομικώς δεσμευτική για κάθε εθνική αρχή κράτους μέλους που καλείται να αποφανθεί επί ομοίου ζητήματος - https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=LEGISSUM%3Al14552. Η απόφαση αυτή εντάσσει στις έννοιες της «υπηρεσίας οπτικοακουστικών μέσων» και του «προγράμματος» κάθε οπτικοακουστικό υλικό, που παρέχεται στο κοινό μέσω ελεύθερα προσβάσιμων ηλεκτρονικών ιστοτόπων και το οποίο μπορεί να έχει επιπτώσεις σε αυτούς που το παρακολουθούν ανάλογες με εκείνες που προκαλούνται από τη μετάδοση αντίστοιχου υλικού από τους κλασικούς παρόχους μέσων επικοινωνίας. Σύμφωνα με την απόφαση, η υπαγωγή αυτού του υλικού στην έννοια της υπηρεσίας οπτικοακουστικών μέσων και σε εκείνη του προγράμματος αποβλέπει αφενός να συμβάλει στην ομοιόμορφη προστασία του κοινού και αφετέρου να εξασφαλίσει την εφαρμογή των ίδιων νομικών κανόνων στους φορείς που απευθύνονται στους ίδιους κατά τεκμήριο αποδέκτες, αποφεύγοντας με αυτόν τον τρόπο στρεβλώσεις, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πρακτικές που ανταγωνίζονται με αθέμιτο τρόπο την παραδοσιακή τηλεόραση και που αποσκοπούν στην καταστρατήγηση υφιστάμενων νομικών υποχρεώσεων. Δεν εντάσσεται αυτό το υλικό στην έννοια της οπτικοακουστικής υπηρεσίας, αποκλειστικά και μόνο στην περίπτωση που έχει σαφώς συμπτωματικό και παρεπόμενο χαρακτήρα σε σχέση με την κύρια υπηρεσία που παρέχεται από ηλεκτρονικό ιστότοπο, ο οποίος έχει ως βασικό του αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών μη προσομοιαζουσών με τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων. Η εξέταση αυτή θα πρέπει να γίνεται με ουσιαστικό τρόπο και να λαμβάνει υπόψη προεχόντως αν η οικεία υπηρεσία έχει ως τέτοια, και ανεξαρτήτως του πλαισίου στο οποίο παρέχεται, κύριο σκοπό την παροχή προγραμμάτων προς ενημέρωση, ψυχαγωγία και επιμόρφωση του ευρέως κοινού. Ακόμα και ολιγόλεπτο οπτικοακουστικό περιεχόμενο προσφερόμενο μέσω ενός ηλεκτρονικού ιστοτόπου μπορεί να εμπίπτει στην έννοια της οπτικοακουστικής υπηρεσίας, όταν προκύπτει η ύπαρξη ενός τέτοιου αυτοτελούς ενημερωτικού ή/και ψυχαγωγικού και επιμορφωτικού σκοπού.
5. Εξάλλου, κατά την αιτιολογική σκέψη 3 του προοιμίου της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/1808 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου: «Η οδηγία 2010/13/ΕΕ θα πρέπει να εξακολουθήσει να ισχύει μόνο για τις υπηρεσίες που έχουν ως κύριο σκοπό την παροχή προγραμμάτων ενημερωτικού, ψυχαγωγικού ή εκπαιδευτικού χαρακτήρα. Η απαίτηση ως προς τον κύριο αυτόν σκοπό θα πρέπει επίσης να θεωρηθεί ότι ικανοποιείται εάν η υπηρεσία έχει οπτικοακουστικό περιεχόμενο και μορφή που μπορούν να διαχωριστούν από την κύρια δραστηριότητα του παρόχου υπηρεσιών, όπως τα αυτοτελή τμήματα ηλεκτρονικών εφημερίδων που περιέχουν οπτικοακουστικά προγράμματα ή βίντεο παραγόμενα από χρήστες, όταν τα τμήματα αυτά μπορούν να θεωρηθούν διαχωρίσιμα από την κύρια δραστηριότητα τους. Μια υπηρεσία θα πρέπει να θεωρείται ότι είναι ακριβώς αναπόσπαστο συμπλήρωμα της κύριας δραστηριότητας, λόγω των στοιχείων που συνδέουν την προσφορά οπτικοακουστικής υπηρεσίας με την κύρια δραστηριότητα όπως η παροχή ειδήσεων σε γραπτή μορφή. Υπό την έννοια αυτή, οι τηλεοπτικοί σταθμοί ή κάθε άλλη οπτικοακουστική υπηρεσία υπό τη συντακτική ευθύνη παρόχου υπηρεσιών μπορούν να συνιστούν αφ' εαυτών υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων, ακόμη και εάν παρέχονται σε πλατφόρμα διαμοιρασμού βίντεο, χαρακτηριστικό της οποίας είναι η απουσία συντακτικής ευθύνης. Στις περιπτώσεις αυτές, εναπόκειται στους παρόχους που φέρουν τη συντακτική ευθύνη να συμμορφώνονται με την οδηγία 2010/13/ΕΕ». Συνακολούθως, ακόμα και οπτικοακουστικό περιεχόμενο που παρέχεται μέσω ηλεκτρονικών πλατφορμών χαρακτηριζόμενων από την έλλειψη συντακτικής ευθύνης επί του αναρτώμενου σε αυτές υλικού μπορεί να υπάγεται στην έννοια της υπηρεσίας οπτικοακουστικών μέσων και να ελέγχεται επομένως ως τέτοιο, εφόσον πληρούνται κατά τα λοιπά οι σχετικές νόμιμες προϋποθέσεις, κατά τα αναλυθέντα στις σκέψεις 3 και 4 της παρούσας.
6. Με τις ΣτΕ 1349/2023 και ΣτΕ 1350/2023, κρίθηκε ότι η ελεγκτική και κυρωτική αρμοδιότητα του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης ασκείται και επί των παρόχων που μεταδίδουν οπτικοακουστικό περιεχόμενο μέσω ηλεκτρονικών ιστοτόπων. Για τους παρόχους όμως που προβαίνουν σε μια τέτοια μετάδοση χωρίς να είναι ταυτοχρόνως ιδιοκτήτες παραδοσιακών τηλεοπτικών σταθμών, κρίθηκε ότι η αρμοδιότητα αυτή καταλαμβάνει, βάσει των κανόνων της αμιγώς εθνικής νομοθεσίας, μόνο τις πράξεις εκείνες που τυποποιούνται ρητώς ως αδικήματα στους κανόνες του Ν. 4779/2021, οι οποίοι ενσωματώνουν τις ρυθμίσεις της τροποποιημένης Οδηγίας 2010/13/ΕΕ. Για το αν ενδεχομένως προκύπτει ερμηνευτικώς και επί των παρόχων αυτών κάποια ευρύτερη αρμοδιότητα ελέγχου και επιβολής κυρώσεων για το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, βάσει των ενωσιακών κανόνων και επιταγών, αποφασίστηκε η αποστολή σχετικού προδικαστικού ερωτήματος στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκή Ένωσης (Συνεκδικαζόμενες Υποθέσεις ΔΕΕ C-555/23 & ΔΕΕ C-556/23).
7. Περαιτέρω, ο σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου αποτελούν πρωταρχική κρατική υποχρέωση (άρθρο 2 παρ. 1 Συντάγματος). Ο άμεσος κρατικός έλεγχος επί της τηλεόρασης (και επί κάθε άλλης οπτικοακουστικής μετάδοσης στην οποία αφορά, κατά τα εκτεθέντα στις σκέψεις 3 έως 6 της παρούσας, η ελεγκτική και κυρωτική αρμοδιότητα του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης) έχει ως στόχο της πρωτίστως τον σεβασμό της αξίας του ανθρώπου (άρθρο 15 παρ. 2 Συντάγματος). Ως θεμελιώδης κανόνας της συνταγματικής εννόμου τάξεως, η προστασία αυτή έχει απόλυτο και επιτακτικό χαρακτήρα χωρίς να υπόκειται σε καμία εξαίρεση (όλως ενδεικτικώς, ΣτΕ 4157/2015 και ΣτΕ 4992/2014).
8. Εξάλλου, οι πάροχοι μέσων επικοινωνίας υποχρεούνται να λαμβάνουν μέτρα για την προστασία των ανηλίκων από την προβολή οπτικοακουστικού περιεχομένου που μπορεί να έχει αρνητική επίπτωση στην ηθική και πνευματική τους ανάπτυξη.
Ειδικότερα, το άρθρο 9 παρ. 1 του Ν. 4779/2021 ορίζει τα εξής: «Οι υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων που ενδέχεται να είναι επιβλαβείς για τη σωματική, ψυχική ή ηθική ανάπτυξη των ανηλίκων, παρέχονται κατά τρόπο που να διασφαλίζει ότι, υπό κανονικές συνθήκες, οι ανήλικοι δεν θα τις ακούν ούτε θα τις βλέπουν. Ενδεδειγμένα μέτρα αποτελούν, ιδίως, η σήμανση των προγραμμάτων, η επιλογή της ώρας μετάδοσής τους, η χρήση προσωπικών αριθμών αναγνώρισης (κωδικών PIN), τα μέσα εξακρίβωσης της ηλικίας ή άλλα τεχνικά μέτρα, τηρουμένης της αρχής της αναλογικότητας. Το πλέον επιβλαβές περιεχόμενο, όπως είναι η αδικαιολόγητη βία και η πορνογραφία, υπόκειται στα αυστηρότερα μέτρα». Από τα αναφερόμενα στην αμέσως προηγούμενη σκέψη, προκύπτει σαφώς ότι κατά μείζονα λόγο θεωρείται ιδιαιτέρως επιβλαβής για την ηθική και πνευματική ανάπτυξη των ανηλίκων η προβολή προτύπων και συμπεριφορών που προσβάλλουν την ανθρώπινη αξία και προσωπικότητα. Συνεπάγεται εξάλλου σαφείς κινδύνους για τους ανηλίκους η προβολή σκηνών φυσικής και λεκτικής βίας, πολύ περισσότερο μάλιστα όταν η βία αυτή ασκείται απρόκλητα, έναντι καταβολής χρηματικού ανταλλάγματος από το κοινό και υπό το πρόσχημα της ψυχαγωγίας του, εναντίον προσώπων που φαίνονται να βρίσκονται σε φυσική ή/και σε πνευματική αδυναμία να υπερασπιστούν αποτελεσματικά τον εαυτό τους.
9. Επίσης, οι πάροχοι μέσων επικοινωνίας υποχρεούνται να μην ενθαρρύνουν, έστω και με έμμεσο τρόπο, τη βία και το μίσος κατά προσώπων και πληθυσμιακών ομάδων. Ειδικότερα, το άρθρο 8 του Ν. 4779/2021 ορίζει τα εξής: «Οι υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων δεν πρέπει να εμπεριέχουν υποκίνηση σε βία ή μίσος εναντίον ομάδας ανθρώπων ή μέλους ομάδας που προσδιορίζεται με βάση τα χαρακτηριστικά της φυλής, το χρώμα, την εθνική ή εθνοτική καταγωγή, τις γενεαλογικές καταβολές, τη θρησκεία, την αναπηρία, τον γενετήσιο προσανατολισμό, την ταυτότητα ή τα χαρακτηριστικά φύλου». Αυτονοήτως, η προβολή περιεχομένου που ενθαρρύνει, έστω και έμμεσα, τη βία και το μίσος κατά πληθυσμιακών ομάδων, στη βάση των ως άνω χαρακτηριστικών των προσώπων που τις αποτελούν, είναι επιβλαβής και για την ηθική και πνευματική ανάπτυξη των ανηλίκων.
10. Τέλος, κατά τα στοιχεία β και ε της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του Ν. 2863/2000, το Ε.Σ.Ρ ελέγχει την τήρηση των όρων που προβλέπονται στην εκάστοτε ισχύουσα ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία και επιβάλλει, σε περίπτωση παραβάσεων, τις από το άρθρο 4 του Ν. 2328/1995 προβλεπόμενες κυρώσεις.
ΙΙ. Πραγματικό μέρος
Από τα έγγραφα του φακέλου, από την παρακολούθηση της επίμαχης ροής προγράμματος και από τους ισχυρισμούς του εγκαλουμένου (προβληθέντες προφορικώς και εγγράφως), προέκυψαν τα εξής.
Ο εγκαλούμενος προέβαλλε από τις 31.5.2021 έως τις 8.11.2023 οπτικοακουστικό περιεχόμενο σε απευθείας μετάδοση (live steaming), μέσω του ηλεκτρονικού καναλιού HAYATE NETWORK WINS που είχε στην πλατφόρμα του YouTube. Από τον έλεγχο προέκυψε ότι το συγκεκριμένο κανάλι λειτουργούσε με μηνιαίες συνδρομές, που κυμαίνονταν ανάλογα με τα παρεχόμενα προνόμια από 1.99 έως και 9.99 ευρώ το μήνα. Είχε επίσης περί τους 122.000 εγγεγραμμένους χρήστες και συνολικά ακαθάριστα έσοδα από επιπλέον εθελούσιες χρηματικές καταβολές χρηστών (μέσω superchat) περί τις 222.000 ευρώ (οικονομικά στοιχεία από https://playboard.co/en/channel/UCJrwvP4Hgkq2 YJB8veP-4w/superchat). Επίσης, εκατοντάδες από τις προβληθείσες εκπομπές βρίσκονταν αποθηκευμένες σε κατάλογο, με οργάνωση κατά χρονολογική σειρά και με τρόπο που τις καθιστούσε ελευθέρως προσβάσιμες στους ενδιαφερόμενους χρήστες. Δεν υπήρχε καμία σήμανση καταλληλότητας στις εκπομπές αυτές, ούτε και ελεγχόταν με μέσα εξακρίβωσης της ηλικίας και άλλα τεχνικά μέτρα η τυχόν ανηλικότητα των προσώπων που επιθυμούσαν να αποκτήσουν πρόσβαση στο περιεχόμενο αυτό.
Για την απευθείας μετάδοση του ως άνω περιεχομένου, ο εγκαλούμενος φαίνεται να χρησιμοποιούσε επίσης και άλλες αντίστοιχες πλατφόρμες, όπως εκείνη του Trovo, στην οποία είχε το ηλεκτρονικό κανάλι PERFECT BALANCE1 ....
Κάποια χαρακτηριστικά αποσπάσματα των προβληθεισών εκπομπών αναπαράγονταν στη συνέχεια και από ορισμένους τρίτους χρήστες, που τα αναρτούσαν στα ηλεκτρονικά τους κανάλια στην πλατφόρμα του YouTube.
Τα πρόσωπα τα οποία παρακολουθούσαν σε απευθείας μετάδοση τις επίμαχες εκπομπές πλήρωναν χρηματικά ποσά (donates) για να προβαίνουν οι συμμετέχοντες σε κάποιες συγκεκριμένες πράξεις που τους ζητούσαν (challenges). Πολλές από τις πράξεις αυτές ήταν προσβλητικές για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, ενώ το ποσό της χρηματικής καταβολής συναρτάτο και προς το είδος της πράξης στην οποία καλούνταν να προβούν οι συμμετέχοντες. Σε πολλές από τις πράξεις αυτές πρωταγωνιστούσαν πρόσωπα που φαίνονταν να μην είναι πνευματικά σε θέση να υπερασπιστούν αποτελεσματικά τον εαυτό τους, τα οποία υφίσταντο συνήθως τις πιο εξευτελιστικές για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια συμπεριφορές. Τα πρόσωπα αυτά (αλλά ενίοτε και κάποιοι άλλοι από τους συμμετέχοντες) εμπλέκονταν σε καβγάδες, με ανταλλαγή αισχρότατων ύβρεων και άσκηση σωματικής βίας. Υφίσταντο εξάλλου λεκτικές προσβολές αλλά και απειλές από το πρόσωπο που λειτουργούσε και εκμεταλλευόταν το ηλεκτρονικό κανάλι, το οποίο ενίοτε ασκούσε εναντίον τους και σωματική βία.
Αναφέρονται ενδεικτικώς τα ακόλουθα σε σχέση με το περιεχόμενο: α) των αναρτημένων στον ανωτέρω ιστότοπο εκπομπών, β) αποσπασμάτων αυτών των εκπομπών που βρέθηκαν να κυκλοφορούν ηλεκτρονικώς και να αναπαράγονται από τρίτους χρήστες, γ) των συγκεκριμένων εκπομπών στις οποίες αφορούν ειδικώς οι καταγγελίες:
1. Σε μία από τις ελεγχόμενες εκπομπές, μία νεαρή κοπέλα αρχικώς άρχισε να ανταλλάσσει ερωτικά φιλιά με μια άλλη νεαρή υπό τις φωνές ομάδας αντρών και στη συνέχεια φάνηκε να βγάζει ένα αντικείμενο (σφήνα) από κάποια οπίσθια σωματική της κοιλότητα. Ο ιδιοκτήτης του ηλεκτρονικού καναλιού ζήτησε έπειτα από έναν άντρα να γλείψει το αντικείμενο. Όταν εκείνος αρνήθηκε, το έγλειψε η κοπέλα στην οποία ανήκε. Στη συνέχεια, η ίδια αυτή κοπέλα έσκυψε και μια ομάδα παρισταμένων επανατοποθέτησε το αντικείμενο υπό τις κραυγές και τα βογγητά της αλλά και τις φωνές των υπόλοιπων προσώπων. Στην ίδια εκπομπή, παρεμβάλλονταν κατά την προβολή της εικόνες στις οποίες αναγραφόταν κάποιο χρηματικό ποσό που είχε καταβάλει χρήστης, καθώς και μήνυμα από τον χρήστη για την ενέργεια που έπρεπε να γίνει έναντι του καταβληθέντος ποσού. Χαρακτηριστικώς και ενδεικτικώς, στην εκπομπή αυτή προβλήθηκε εικόνα προσώπου να χτυπάει στον σβέρκο ένα άλλο πρόσωπο με τον τίτλο: «...ΔΙΝΕΙ €50 ΦΑΠΕΣ ΣΕ ΠΕΤΡΑΝ!». Η προβολή της εικόνας συνοδευόταν από το μήνυμα: «Βάζεις, βγάζεις σφήνα και μετά γλωσσόφιλο». Στο τελευταίο αυτό μήνυμα φαίνεται να περιγράφεται η σκηνή που αναφέρεται ανωτέρω (...).
2. Σε μια άλλη εκπομπή, νεαρή γυναίκα έσκυψε σε καρέκλα και νεαροί άντρες τη χτύπησαν επανειλημμένα στα οπίσθια με ζώνη παντελονιού. Στο αριστερό κάτω μέρος της οθόνης προβλήθηκε μήνυμα από χρήστη, στο οποίο αναγραφόταν το ποσό των €140.00 (...).
3. Σε έτερη εκπομπή, ο ιδιοκτήτης του ηλεκτρονικού καναλιού ανέγνωσε μήνυμα χρήστη που πρότεινε σε παρευρισκόμενη νεαρή γυναίκα να βγάλει το παντελόνι της και να το αφήσει έξω. Στο κάτω αριστερό μέρος της οθόνης προβλήθηκε μήνυμα του χρήστη, στο οποίο αναγραφόταν το ποσό των €50.00. Η γυναίκα εισήλθε με νεαρό άντρα σε έναν άλλο χώρο και πέταξε έξω το παντελόνι της. Στη συνέχεια, πέταξε έξω την μπλούζα του και ο νεαρός άντρας. Ο ιδιοκτήτης του ηλεκτρονικού καναλιού είπε τότε στο κοινό ότι με ένα «πενηντάμπαλο» (προφανώς χαρτονόμισμα των πενήντα ευρώ) θα πετούσε ο νεαρός άντρας και το εσώρουχο του (...).
4. Σε άλλη εκπομπή, ο ιδιοκτήτης του ηλεκτρονικού καναλιού έφτυσε και πέταξε νερό σε πρόσωπο που κοιμόταν. Στη συνέχεια, τον τράβηξε από τα μαλλιά για να τον σηκώσει. Το πρόσωπο κατά του οποίου έγιναν οι ενέργειες αυτές φαινόταν να μην είναι πνευματικά και σωματικά σε θέση να υπερασπιστεί τον εαυτό του (...).
5. Σε μια άλλη εκπομπή, ο ιδιοκτήτης του ηλεκτρονικού καναλιού απείλησε αλλοδαπή νεαρή γυναίκα μαύρου χρώματος να την πετάξει έξω από το σπίτι, αποκαλώντας την υποτιμητικά «χοντρέλα». Είπε έπειτα σε πρόσωπο που επιχείρησε να την υπερασπιστεί ότι: «η χοντρή μάλλον θα πρέπει να φύγει από εδώ τώρα». Στην συνέχεια, απευθύνθηκε στο κοινό και είπε: «λοιπόν πενηντάμπαλο [προφανώς χαρτονόμισμα των πενήντα ευρώ] και πετάω την Νίκη έξω με κλότσους. Πάμε, πενηντάμπαλο. Πενηντάμπαλο και έχει πάρει πούλο, έχει φύγει άκλαυτη». Στην πορεία της εκπομπής, αναφέρθηκε τέσσερις ακόμα φορές στη γυναίκα με τον υποτιμητικό χαρακτηρισμό «χοντρέλο». Τόσο η γυναίκα στην οποία απευθύνονταν οι υποτιμητικοί χαρακτηρισμοί όσο και ο άντρας που επιχείρησε να την υπερασπιστεί φαίνονταν να μην είναι πνευματικά σε θέση να υπερασπιστούν τον εαυτό τους (...).
6. Σε έτερη εκπομπή, ο ιδιοκτήτης του ηλεκτρονικού καναλιού έβρισε άλλα παρευρισκόμενα πρόσωπα με χαρακτηρισμούς του τύπου: «μπάσταρδε», «γαμώ το σπίτι σου γαμώ», «φύγε σκουπίδι άχρηστο», «φύγε μπάσταρδε», «ο ηλίθιος ο ΑΜΕΑ». Τουλάχιστον ένα από τα προαναφερόμενα πρόσωπα φαινόταν να μην είναι πνευματικά σε θέση να υπερασπιστεί αποτελεσματικά τον εαυτό του (...).
7. Σε μια άλλη εκπομπή, άντρας έφτυσε έναν άλλον άντρα, αφού ανέγνωσε στην οθόνη ένα μήνυμα που του ζητούσε να κάνει αυτήν την ενέργεια για ένα «δεκάμπαλο» (προφανώς χαρτονόμισμα των δέκα ευρώ). Το θύμα της επίθεσης αντέδρασε βρίζοντας και ασκώντας σωματική βία και τότε ο θύτης επανέλαβε ότι προέβη στην πράξη επειδή κάποιος κατέβαλε χρηματικό ποσό. Τρίτο πρόσωπο επενέβη και έσπρωξε με τη βία τόσο το θύμα της επίθεσης, όσο και μια γυναίκα που προσπάθησε να το βοηθήσει να επιτεθεί. Τόσο ο άντρας που υπέστη το φτύσιμο στο πρόσωπο όσο και η γυναίκα που προσπάθησε να τον βοηθήσει να επιτεθεί εναντίον του θύτη φαίνονταν να μην είναι πνευματικά σε θέση να υπερασπιστούν τον εαυτό
τους (•••).
8. Σε άλλη εκπομπή, άντρας χτύπησε στον σβέρκο έναν άλλον άντρα, ο οποίος στη συνέχεια του επιτέθηκε βρίζοντας και ζητώντας του τον λόγο. Προσπάθησε να τους χωρίσει ένα τρίτο πρόσωπο, που του εξήγησε ότι είχε προηγηθεί για το χτύπημα αυτό καταβολή είκοσι ευρώ από το κοινό. Το πρόσωπο κατά του οποίου έγινε το χτύπημα φαινόταν να μην είναι πνευματικά σε θέση να υπερασπιστεί τον εαυτό του (...).
9. Σε έτερη εκπομπή, νεαρή αλλοδαπή γυναίκα φιλήθηκε με νεαρό άντρα υπό τις σκηνοθετικές συμβουλές τρίτου μη εμφανιζόμενου στην οθόνη προσώπου. Μετά το τέλος του φιλιού, εμφανίστηκε ένας άλλος άντρας που είπε φανερά ενοχλημένος: «ωραία, το έκαναν, τι άλλο challenge θα γίνει;» και έλαβε την απάντηση «ό,τι ζητήσουν τα παιδιά [προφανώς εννοείται το κοινό]»». Έπειτα, ο τρίτος αυτός άντρας κατηγόρησε τη γυναίκα για το φιλί και κατέληξαν να ανταλλάσσουν χτυπήματα με τη γυναίκα να κλαίει και να ουρλιάζει. Στη συνέχεια, ακούστηκε μια φωνή στο παρασκήνιο να λέει: «εμείς άλλο λέγαμε, άλλο έκανε η Νίκη»». Εμφανίστηκε και πάλι ο άντρας της επίθεσης και η φωνή στο παρασκήνιο προσπάθησε να τον ηρεμήσει. Τόσο ο άντρας όσο και η γυναίκα που συμμετείχαν στο βίαιο επεισόδιο φαίνονταν να μην είναι πνευματικά σε θέση να υπερασπιστούν τον εαυτό τους (...).
ΙΙΙ. Υπαγωγή
Συνάγεται σαφώς από τα ανωτέρω: α) ότι ο εγκαλούμενος ενήργησε ως πάροχος περιεχομένου και β) ότι οι ηλεκτρονικώς προβαλλόμενες και αναρτώμενες από αυτόν εκπομπές ενέπιπταν στην έννοια της υπηρεσίας οπτικοακουστικών μέσων, κατά τα αναφερόμενα στις σκέψεις 3-5 του νομικού μέρους της παρούσας. Είναι ειδικότερα προφανές ότι επρόκειτο για παροχή οπτικοακουστικού τύπου υπηρεσιών που φέρονταν να στοχεύουν στην ψυχαγωγία του κοινού, οι οποίες προσφέρονταν με οικονομικό σκοπό και έναντι καταβολής χρηματικού ανταλλάγματος και με τρόπο απολύτως οργανωμένο και συστηματικό που προσομοίαζε με την παροχή οπτικοακουστικού περιεχομένου από τους παραδοσιακούς παρόχους. Το γεγονός εξάλλου ότι η παροχή των οπτικοακουστικών αυτών υπηρεσιών γινόταν μέσω μιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας είναι νομικώς αδιάφορο, κατά τα ήδη εκτεθέντα στη σκέψη 6 του νομικού μέρους της παρούσας, εφόσον πληρούνταν πάντως οι νόμιμες προϋποθέσεις για τον χαρακτηρισμό των προβαλλόμενων εκπομπών ως «υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων» και του εγκαλουμένου ως «παρόχου μέσων επικοινωνίας».
Είναι ομοίως σαφές ότι με τη μετάδοση του επίμαχου οπτικοακουστικού περιεχομένου, ο εγκαλούμενος:
Α. Έθεσε σε άμεσο κίνδυνο την ηθική και πνευματική ανάπτυξη των ανηλίκων με την προβολή: i) σκηνών με πορνογραφικό περιεχόμενο, ii) προτύπων και συμπεριφορών που προσβάλλουν κατάφωρα την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, iii) σκηνών φυσικής και λεκτικής βίας. Άκρως επιβλαβές για την ηθική και πνευματική ανάπτυξη των ανηλίκων ήταν και το γενικότερο πλαίσιο αυτών των εκπομπών, το οποίο επέτρεπε και ενθάρρυνε την καταβολή χρηματικού ανταλλάγματος από το κοινό προκειμένου να πραγματοποιηθούν κατά ορισμένων από τους συμμετέχοντες ενέργειες που συνιστούσαν βαρύτατη προσβολή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Το μήνυμα το οποίο εκπεμπόταν επομένως στους ανηλίκους ήταν ότι είναι νομικώς και ηθικώς επιτρεπτό να προσβάλλεται η ανθρώπινη αξία και προσωπικότητα έναντι καταβολής χρημάτων και ότι συνιστά μορφή ψυχαγωγίας η χρηματοδότηση συμπεριφορών προσβλητικών για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, με θύματα μάλιστα πρόσωπα ευρισκόμενα συνήθως σε κατάσταση σωματικής και πνευματικής υστέρησης.
Β. Ενθάρρυνε έμμεσα τη βία και το μίσος κατά πληθυσμιακών ομάδων βάσει ιδίως της πνευματικής και σωματικής υστέρησης των μελών τους: α) με τη χρήση υποτιμητικών χαρακτηρισμών κατά ατόμων που φαίνονταν να ανήκουν στις ομάδες αυτές, όπως: «ο ηλίθιος ο ΑΜΕΑ», «σκουπίδι άχρηστο», «μπάσταρδε», «χοντρέλα» και β) με την άσκηση φυσικής και λεκτικής βίας κατά των ατόμων αυτών και την πραγματοποίηση εναντίον τους πράξεων προσβλητικών για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, όπως φτύσιμο στο πρόσωπο και πρόσκληση υποβολής χρηματικών προσφορών από το κοινό για εκδίωξη από το σπίτι.
Ισχυρίζεται ο εγκαλούμενος ότι αδυνατεί να κρίνει τα συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που φέρονται να συνιστούν προσβολή της ανθρώπινης αξίας, καθώς από το υλικό που έχει τεθεί υπόψη του ουδόλως προκύπτει ο ακριβής χρόνος κατά τον οποίον προέβη στις επίμαχες προβολές. Όπως όμως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, στις 22.11.2023 ο εγκαλούμενος παρέλαβε αυτοπροσώπως το σύνολο του οπτικοακουστικού υλικού στο οποίο βασίστηκε ο έλεγχος. Δεν αμφισβητείται εξάλλου ότι όλο αυτό το υλικό προβλήθηκε πρωτογενώς σε απευθείας μετάδοση μέσω του ηλεκτρονικού καναλιού του και αναρτήθηκε στη συνέχεια σε σχετικό κατάλογο ώστε να είναι συνεχώς και ελευθέρως προσβάσιμο στους χρήστες, ασχέτως αν στη συνέχεια ορισμένα αποσπάσματα του ίδιου ως άνω υλικού αναπαρήχθησαν μέσω την ηλεκτρονικών καναλιών τρίτων προσώπων. Εξάλλου, κατά την προφορική του ακρόαση ο εγκαλούμενος αναφέρθηκε σε χαρακτηριστικά αποσπάσματα του ελεγχόμενου οπτικοακουστικού υλικού και προχώρησε σε εκτενή σχολιασμό του χωρίς ποτέ να αμφισβητήσει την προέλευση του υλικού αυτού και τη γνώση του περιεχομένου του. Δεν απαιτείτο επομένως περαιτέρω εξειδίκευση ως προς τον ακριβή χρόνο της αρχικής προβολής του υλικού αυτού, εφόσον πάντως αυτό είχε παραχθεί και προερχόταν από την ίδιο τον εγκαλούμενο που είχε συνεπώς εξ ορισμού απόλυτη επίγνωση του περιεχομένου του (πρβλ. ΣτΕ 1214/2018, ΣτΕ 1360/2017, ΣτΕ ΣτΕ 3927/2015). Τούτο ισχύει μάλιστα κατά μείζονα λόγο από την στιγμή που και ο ίδιος ο εγκαλούμενος πρωταγωνιστούσε αυτοπροσώπως στο σύνολο σχεδόν των μεταδόσεων.
Ισχυρίζεται επίσης ο εγκαλούμενος ότι όλοι οι συμμετέχοντες εμφανίζονταν οικειοθελώς στις εκπομπές του, χωρίς κανείς τους να έχει αρμοδίως χαρακτηριστεί ως άτομο με ειδικές ανάγκες. Όσον αφορά όμως το θέμα της προστασίας των ανηλίκων, είναι νομικώς αδιάφορο το αν τα άτομα που πρωταγωνιστούσαν στις επιβλαβείς για την ηθική και πνευματική ανάπτυξη των ανηλίκων προβολές ενεργούσαν οικειοθελώς και το αν είχαν χαρακτηριστεί ως άτομα με ειδικές ανάγκες. Όσον αφορά εξάλλου το θέμα της έμμεσης ενθάρρυνσης της βίας και του μίσους κατά συγκεκριμένων πληθυσμιακών ομάδων, προκύπτει σαφώς από τα αναφερόμενα στο πραγματικό μέρος της παρούσας ότι κάποιοι από τους πρωταγωνιστές των εκπομπών βρίσκονταν κατά τον επίμαχο χρόνο σε κατάσταση πνευματικής και σωματικής υστέρησης. Ο ίδιος εξάλλου ο εγκαλούμενος ανέφερε κατά την προφορική του ακρόαση ότι ένας τουλάχιστον από τους πρωταγωνιστές των εκπομπών του είχε εξάρτηση από ναρκωτικές ουσίες, γεγονός που ασφαλώς είχε επίπτωση στη σωματική και πνευματική του κατάσταση. Ασχέτως επομένως του αν τα συγκεκριμένα πρόσωπα είχαν επισήμως χαρακτηρισθεί ως άτομα με ειδικές ανάγκες, το κρίσιμο εν προκειμένω στοιχείο ήταν ότι βρίσκονταν πάντως κατά την στιγμή της συμμετοχής τους στις εκπομπές σε μια προσωρινή έστω κατάσταση που τα καθιστούσε ανήμπορα να υπερασπιστούν αποτελεσματικά τον εαυτό τους.
Ισχυρίζεται περαιτέρω ο εγκαλούμενος ότι την ευθύνη για την προστασία των ανηλίκων χρηστών τη φέρουν οι γονείς τους, οι οποίοι όφειλαν να κάνουν χρήση των μηχανισμών που τους παρέχει η πλατφόρμα του YouTube για να αποκλείσουν την πρόσβαση των ανηλίκων τέκνων τους σε επικίνδυνο για την ηθική και πνευματική τους ανάπτυξη περιεχόμενο. Όπως όμως προκύπτει σαφώς από τα αναφερόμενα στη σκέψη 8 του νομικού μέρους της παρούσας, κάθε πάροχος περιεχομένου υποχρεούται κατά νόμον να λαμβάνει τα κατάλληλα κατά περίπτωση μέτρα για την προστασία των ανηλίκων από ακατάλληλο οπτικοακουστικό περιεχόμενο. Προβλέπεται μάλιστα ρητώς ότι το πλέον επιβλαβές περιεχόμενο υπόκειται στα αυστηρότερα μέτρα. Δεν μπορούν επομένως οι πάροχοι να μεταθέσουν τη σχετική ευθύνη τους στους γονείς των ανηλίκων, οι οποίοι άλλωστε χρειάζονται πληροφόρηση για να κρίνουν ποιο περιεχόμενο είναι ακατάλληλο για παρακολούθηση από ανηλίκους (πρβλ. ΣτΕ 4238/2015). Το ίδιο άλλωστε το YouTube παρέχει στους παραγωγούς οπτικοακουστικού περιεχομένου που χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες του αποτελεσματικά μέσα αποκλεισμού των ανηλίκων από ακατάλληλα βίντεο, μέσω ιδίως της ενεργοποίησης από αυτούς του μηχανισμού περιορισμού ηλικίας (https://support.google.com/youtube/answer/2950063?hl=el&co=GENIE.Platform%3 DAndroid).
Ισχυρίζεται τέλος ο εγκαλούμενος ότι οι εκπομπές του ουδόλως ενθάρρυναν τη βία και το μίσος κατά πληθυσμιακών ομάδων. Όπως όμως έχει ήδη σημειωθεί, οι προσβολές και η άσκηση λεκτικής και φυσικής βίας κατά προσώπων, τα οποία φαίνονταν να βρίσκονται σε κατάσταση πνευματικής και σωματικής υστέρησης κατά τον χρόνο συμμετοχής τους στις επίμαχες εκπομπές, συνιστούσαν εμμέσως πράξεις ενθάρρυνσης της βίας και του μίσους κατά συγκεκριμένων πληθυσμιακών ομάδων. Πολύ περισσότερο μάλιστα ισχύει αυτό από την στιγμή που οι συμπεριφορές αυτές αποσκοπούσαν ενίοτε στην αποκόμιση οικονομικού οφέλους από το κοινό, προβάλλοντας ως κανονικό ένα απολύτως επικίνδυνο πρότυπο.
Ενόψει των ανωτέρω, καθίσταται σαφές ότι ο εγκαλούμενος παραβίασε τις αναφερόμενες στο νομικό μέρος της παρούσας διατάξεις.
Επομένως, πρέπει να του επιβληθεί διοικητική κύρωση και δη εκείνη του προστίμου.
Περαιτέρω, με βάση τη βαρύτητα και την επαναληπτικότητα της παραβάσεως του εγκαλουμένου κρίνεται ότι το επιβλητέο πρόστιμο είναι εκείνο: α) των ογδόντα χιλιάδων (80.000) ευρώ για την προσβολή της ηθικής και πνευματικής ανάπτυξης των ανηλίκων, β) των ογδόντα χιλιάδων (80.000) ευρώ για την έμμεση ενθάρρυνση της βίας και του μίσους κατά πληθυσμιακών ομάδων βάσει ιδίως της πνευματικής και σωματικής υστέρησης των μελών τους.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ Η ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ
Δέχεται, ομοφώνως, ότι ο εγκαλούμενος Φ.Ζ. του Π. παραβίασε τις αναφερόμενες στο νομικό μέρος της παρούσας διατάξεις, κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στο σκεπτικό.
Επιβάλλει σε αυτόν τη διοικητική κύρωση του προστίμου: α) των ογδόντα χιλιάδων (80.000) ευρώ για την προσβολή της ηθικής και πνευματικής ανάπτυξης των ανηλίκων και β) των ογδόντα χιλιάδων (80.000) ευρώ για την έμμεση ενθάρρυνση της βίας και του μίσους κατά πληθυσμιακών ομάδων βάσει ιδίως της πνευματικής και σωματικής υστέρησης των μελών τους.
Η παρούσα απόφαση κατά την προαναφερόμενη κύρωση, είναι εκτελεστή κατά του Φ.Ζ. του Π., κατόχου του με αριθμόν ... ΑΔΤ, ΑΦΜ ..., ΔΟΥ ....
Κρίθηκε και αποφασίστηκε την 19η Φεβρουαρίου 2024. Δημοσιεύτηκε την 19η Απριλίου 2024.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ Ε.Σ.Ρ. H ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΕΥΤΕΡΠΗ ΚΟΥΤΖΑΜΑΝΗ - ΔΡΙΛΙΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΜΑΡΑΖΙΔΟΥ
Πληροφορίες: www.esr.gr
Παρατηρήσεις: Απόφαση 35/2024 - ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ ΕΣΡ - 19η Απριλίου 2024
